Nagietki to wieloletnie rośliny zielne i jednoroczne z rodziny Astra. Ich ojczyzną jest Ameryka. Jednak kilka wieków temu hiszpańscy konkwistadorzy sprowadzili zakład do Europy. Teraz kwiat jest stałym mieszkańcem europejskich i rosyjskich klombów. Jest również nazywany „goździkiem tureckim”, „targetowaniem”, „kwiatem studenckim”, „mężczyzną”, „złotem Maryi”. Długi okres kwitnienia, bogaty aromat i bezpretensjonalny charakter sprawiają, że nagietki są ulubieńcami ogrodników. Szczególnie przyjemne jest, że rośliny także korzystają: wzmacniają zdrowie i odpychają szkodliwe owady z łóżek.
Pojawienie się nagietków
Nagietki to rośliny kwitnące z pędami zielnymi i dobrze rozwiniętą laską lub włóknistym kłączem. Cała podziemna część jest gładka, biaława. Gęsta, wyprostowana łodyga z gałęziami bocznymi osiąga wysokość 20-120 cm. Krzew powstaje wkrótce po kiełkowaniu. Powierzchnia pędu jest żebrowana, ciemnozielona lub bordowa.
Na całej swojej długości rosną naprzeciwległe lub kolejne liście ogonków. Mają zwiewny, ażurowy wygląd. Liście cirrusa lub ząbkowane są pomalowane na różne odcienie zieleni. Aromatyczne gruczoły są obecne na powierzchni płytki liściowej.
Pierwsze kwiaty na nagietkach pojawiają się w czerwcu-lipcu. Ozdabiają krzaki do mrozu. Kwiatostany-kosze powstają na szczytach pędów. Mają wydłużony zielony kubek ze stopionych liści falistych. Pośrodku znajdują się cylindryczne kwiaty z krótszymi i ciemniejszymi koronkami. Bliżej krawędzi kwiaty trzcinowe z falistymi owalnymi płatkami rosną w kilku rzędach. Kolorystyka jest czerwona, bordowa, fioletowa, pomarańczowa lub żółta. Najczęściej w jednym kwiatostanie kilka kwiatów jest mieszanych jednocześnie. Same kwiatostany są proste i podwójne.
Zapylone rośliny owadami i wiatrem. Następnie dojrzewają gęste trądzik z wieloma długimi liniowymi nasionami. Mają pstrokaty czarno-biały kolor. Kiełkowanie utrzymuje się przez 3-4 lata. W 1 g nasion znajduje się 280–700 nasion.
Różnorodność gatunków
Chociaż w rodzaju Marigold jest ponad 50 gatunków roślin, zwykle ogrodnicy używają tylko 3 głównych gatunków i ich odmian dekoracyjnych.
Aksamitki wyprostowane (afrykańskie). Najwyższe rośliny osiągają wysokość 120 cm. Ich rozgałęzione, gęste łodygi kończą się frotte sferycznymi kwiatostanami o średnicy do 15 cm. Żółte odcienie przeważają w kolorze płatków. Rośliny są dobre do cięcia. Odmiany:
- Żółty kamień - krzew o wysokości 70 cm rozpuszcza frotte złotożółte kosze o średnicy 8 cm;
- Alaska - szerokie krzewy (45-60 cm wysokości) kwitną sferycznymi kwiatowymi kremami o średnicy około 10 cm;
- Antigua - zwarte krzewy o wysokości 25 cm pokryte są dużymi (15 cm średnicy) cytrynowożółtymi lub jaskrawożółtymi kwiatostanami.
Marigolds odrzucone (francuski). Bardziej zwarte rośliny z powodu silnie rozgałęzionych pędów tworzą sferyczny krzak o średnicy 20-50 cm. Gałązki pokryte są zielonymi liśćmi cirrus o wąskich płatach lancetowatych i ciemnozielonym kolorze. Na powierzchni jest wiele brązowych gruczołów. Pojedyncze kubki w kształcie miseczki o średnicy 4-6 cm wyrastają na spuchniętej nodze. Płatki - cytrynowy, pomarańczowy, brązowo-brązowy, bordowy. Kwitnienie rozpoczyna się w lipcu. Odmiany:
- Bonanza - krzak o wysokości 30 cm rozpuszcza pomarańczowe, żółte lub bordowe kosze frotte z płatkami falistymi;
- Carmen - rozgałęziony krzew o wysokości 30-35 cm, z podwójnymi pomarańczowo-żółtymi kwiatami z brązowym pyleniem.
Marigold cienkolistna (meksykańska). Mały kwitnący krzew o wysokości do 40 cm pokryty jest ażurowymi wyciętymi liśćmi. Złożone tarcze, składające się z małych prostych koszy z bujnym rdzeniem i szerokimi płatkami, otwarte na końcach gałęzi. Kwiatostany mają odcień pomarańczowo-czerwony lub jasnożółty. Odmiany:
- Lulu - gęsty kulisty krzew o średnicy 30 cm rozpuszcza małe kwiaty cytryny;
- Gnom - na początku czerwca, na rozłożystym krzaku o wysokości około 25 cm, pojawiają się pierwsze pomarańczowe kosze.
Rosnące kwiaty
Nagietki są uprawiane z nasion. W tym celu stosuje się metody sadzonek i sadzonek. Sadzonki są zwykle bardzo trwałe i bezpretensjonalne. Możliwość uprawy sadzonek istnieje tylko w regionach o przedłużonym zimnie. Dzięki temu możesz szybciej uzyskać rośliny kwitnące. W połowie marca (wyprostowane) lub na początku kwietnia (cienkolistne, odrzucone) sadzonki zaczynają rosnąć. Używaj płytkich pojemników z mieszanką torfu, ziemi darniowej, piasku i próchnicy. Gleba jest dezynfekowana silnym roztworem nadmanganianu potasu. Nasiona są rozmieszczone równomiernie na głębokości około 1 cm, są spryskiwane wodą i trzymane w świetle otoczenia w temperaturze + 22 ... + 25 ° C. Sadzonki schronienia nie są potrzebne.
Pierwsze pędy pojawiają się po 3-4 dniach. Następnie potrzebne jest jaśniejsze oświetlenie, a temperatura jest obniżana do + 15 ... + 18 ° C. Rośliny są regularnie podlewane, a wyhodowane sadzonki nurkują w osobnych doniczkach. W tym przypadku trzon jest zakopany w liścieniach. W przyszłości nagietki będą wyglądać bardziej zwarto i mocniej. Pod koniec maja system korzeniowy rozwija się dość silnie i całkowicie pokrywa glinianą bryłę. Po ogrzaniu gleby sadzonki sadzi się na stronie. Odległość zależy od wysokości określonej odmiany i wynosi:
- 10-15 cm dla niewymiarowych;
- 20 cm dla średnich;
- 30-40 cm dla wysokich nagietków.
Aby obejść się bez uprawy sadzonek, w drugiej połowie kwietnia nasiona wysiewa się w ciepłej glebie w rzędach do głębokości około 3 cm, pokrywa je glebą i podlewa. Pędy pojawiają się w ciągu 5-7 dni. Uprawiane rośliny są przerzedzane i przesadzane w celu utrzymania wymaganej odległości.
Pielęgnacja na zewnątrz
Jasne światło jest bardzo ważne dla nagietków, dlatego sadzi się je w otwartych, słonecznych obszarach. Rośliny nie umrą w półcieniu, a nawet w głębokim cieniu, jednak w ogóle przestaną kwitnąć. Gleba powinna być luźna i pożywna. Bardzo odpowiednie są iły o neutralnej kwasowości.
Główną częścią codziennej pielęgnacji jest regularne podlewanie. Jest to szczególnie ważne wiosną i wczesnym latem, przed pojawieniem się kwiatów. Następnie nawadnianie jest stopniowo zmniejszane, aby zapobiec zastojowi wody u korzeni.
Na dość żyznej glebie nawozy można całkowicie porzucić. Jeśli gleba jest słaba, rośliny są karmione 2-3 razy w sezonie kompleksem mineralnym lub roztworem dziewanny.
Młode krzewy wymagają regularnego pielenia i spulchniania gleby. Na początku wzrostu szczególnie cierpią z powodu dominacji chwastów, a skorupa na powierzchni zapobiega przedostawaniu się powietrza do korzeni.
Po więdnięciu kwiaty są cięte, aby zachować dekoracyjność nasadzeń. Ta procedura zapobiega również niekontrolowanemu samosiewowi. Latem, gdy pędy znacznie rosną, bardziej radykalna fryzura pomoże poprawić wygląd klombu. Dzięki niemu usuwana jest nawet połowa wszystkich procesów. Wkrótce pojawią się nowe zielone pędy i kwitnienie zostanie wznowione.
W klimacie umiarkowanym nagietki nie są w stanie przetrwać zimy, więc wszystkie odmiany są uprawiane jako rośliny jednoroczne. Późną jesienią nie ma sensu okrywać roślin. Suche pędy są cięte, a strona jest wykopana, przygotowując się do nowego ogrodu kwiatowego.
Choroby atakują nagietki niezwykle rzadko i tylko przy systematycznym naruszaniu technologii rolniczej. W części ziemi roślina zawiera dużą liczbę substancji lotnych, które są szkodliwe dla grzyba i odpychają owady. Te substancje wydzielają znany specyficzny aromat. Wśród najbardziej irytujących pasożytów rozróżnia się przędziorków. Również w zbyt gąszczach mogą osadzać się ślimaki i ślimaki.
Dekoracyjne zastosowanie
Nagietki zajmą dominującą pozycję w każdym kwietniku. W zależności od wysokości odmiany są one określane na pierwszym planie lub w środku ziemi. Można również użyć kwiatów do obramowania terenu, sadzenia wzdłuż budynków i na mixborder. Pędy wysokich odmian będą musiały być związane, aby nie przesłaniały ścieżki.
Nagietki najlepiej wyglądają w pojedynczych nasadzeniach, ale można ich używać w mieszanym ogrodzie kwiatowym. Są one połączone z petunią, jałowcem, żółtaczką, alissum. Nisko rosnące odmiany można stosować do sadzenia w pojemnikach na balkonach i tarasach. Wysokie nadają się do cięcia i efektowne w kompozycjach bukietowych.
Nagietki są często sadzone w ogrodzie, między łóżkami kapusty, ogórków i innych warzyw. Ich specyficzny aromat odpycha pasożyty.
Właściwości lecznicze i przeciwwskazania
Liście i kwiaty nagietka są wykorzystywane nie tylko do celów dekoracyjnych i domowych. W niektórych krajach służą one jako przyprawa i lekarstwo. Wysoka zawartość olejków eterycznych, flawonoidów, fitoncydów, witamin, mikro i makroelementów sprawia, że roślina ta jest bardzo cenna w medycynie ludowej.
Zbiór surowców leczniczych powstaje w okresie kwitnienia. Jest suszony i mielony, a następnie używany do przygotowania wywarów, naparów z wody lub oleju.
Leki mają korzystny wpływ na trzustkę i są w stanie zatrzymać atak zapalenia trzustki lub manifestację cukrzycy. Aby zauważyć przeciwwirusowe działanie nagietków, wystarczy dodać kilka płatków do zwykłej herbaty podczas rozprzestrzeniania się przeziębienia. Ponadto leki mają działanie przeczyszczające, uspokajające, przeciwskurczowe, moczopędne, przeciwrobacze. Są wskazane dla pacjentów z nadciśnieniem i osób przybywających w stanie napięcia nerwowego.
Przy umiarkowanym stosowaniu przeciwwskazań nagietki nie. Lek należy przyjmować ostrożnie i w niewielkich ilościach u osób podatnych na alergie, a także u kobiet w ciąży.
